Digitale versie Rechtsherstel voor verschuivingen van vermogen bij het einde van een huwelijk en bij het einde van een samenwoning

Wat gebeurt er met vermogensverschuivingen die zich tijdens een huwelijk of samenwoning hebben voorgedaan? Dat is een belangrijk thema wanneer een relatie tussen gehuwden of samenwonenden eindigt.

Zolang alles goed gaat tussen de partijen zijn zij er zich vaak niet van bewust hoe belangrijk het is om er voor te zorgen dat hun bedoelingen bij deze vermogensverschuivingen duidelijk en bewijskrachtig worden weergegeven. Echtgenoten, gehuwd onder een stelsel van gemeenschap, kunnen gelukkig nog terugvallen op een behoorlijke wettelijk uitgewerkte vergoedingsregeling, al zijn ook hier de mogelijke discussiepunten helemaal niet uitgesloten. Erger wordt het wanneer de vermogensverschuivingen plaatsvonden tussen echtgenoten die gehuwd waren onder het stelsel van scheiding van goederen of tussen wettelijk of feitelijk samenwonenden waar het gemeen verbintenissenrecht de regel is.

Vooral na een relatiebreuk stapelen de problemen zich op. Notarissen, advocaten en magistraten, die beroepshalve met deze problematiek worden geconfronteerd kunnen er van meespreken. Het palet is onuitputtelijk:

• Was de vermogensverschuiving een (herroepelijke) schenking of moet de verrichting beschouwd worden als een bijdrage in de lasten van het huwelijk?
• Kan de echtgenoot de koopsom tijdelijk parkeren op een gemeenschappelijke rekening en daarna een herbelegging uitvoeren?
• Is een echtgenoot die tijdens zijn vrije dagen, eventueel samen met vrienden en familie, werken uitvoert aan zijn eigen goed, vergoeding verschuldigd aan het gemeenschappelijk vermogen?
• Waarop is de overgang van de aandelen tussen de echtgenoten gesteund: verkoop, schenking, loon?
• Hoe zal vergoed worden bij einde opstal?
• Hoe zal de vergoeding berekend worden bij gedeeltelijke terugbetaling van een lening terugbetaalbaar met vaste annuïteiten?
• Kan er sprake zijn van een gift bij een beding van aanwas tussen samenwonenden indien er gelijkheid is van kansen en bijdrage?
• Vanaf wanneer beginnen de intresten op de vergoedingen tussen de samenwonenden te lopen?
• Onder welke voorwaarden kan de verrijking zonder oorzaak worden ingeroepen?
• Mag een notaris er bij de vereffening-verdeling van uitgaan dat beide partijen hun bijdrage in de lasten van het huwelijk of de wettelijke samenwoning hebben gedragen in verhouding tot hun mogelijkheden of moet hij een afweging maken?

Deze en zovele andere vragen komen aan bod in deze rijke studie. Emeritus professor Christian De Wulf behandelt deze kwesties met het gezag en de brede juridische kennis die hij  als academicus en als notaris heeft. Hij doet het op de hem eigen wijze: soms eigenzinnig maar steeds gefundeerd. Vanuit zijn jarenlange ervaring als notaris voelt hij als geen ander met welke menselijke en juridische problemen de partijen in de geschetste situaties te kampen hebben. Hij geeft tips, wijst op gevaren, reikt oplossingen aan en doet dit steeds op een bevattelijke manier en in een heldere taal.

Dit boek is een dankbaar werkinstrument voor veel juristen die met deze problematiek te maken krijgen, en een grote bijdrage voor een rechtvaardiger oplossing.