Verslagboek van de vormingsdagen van de Studiekring Provinciaal Genootschap der Notarissen van Oost-Vlaanderen.

De studiekring van de notarissen van het genootschap Oost-Vlaanderen organiseert jaarlijks verschillende voordrachten. Daarbij kiezen ze telkens voor sprekers en onderwerpen die nauw bij de leefwereld van notarissen aansluiten. Notariële actualiteit 2022-2023 bundelt de lezingen van 2022-2023. Zowel het gerechtelijk recht (vereffening-verdeling, het veranderende notariaat en gedwongen tenuitvoerlegging) als het fiscaal recht (registratierecht) en het burgerlijk recht (opstalrecht en onverdeeldheid) komen volwaardig in het verslagboek aan bod. Dit niet louter in theoretische uiteenzettingen maar ook steeds met zeer praktijkgerichte oplossingen.

De toenemende internationalisering van het personen-en goederenverkeer brengt met zich mee dat Belgen vaker in het buitenland verblijven en niet-Belgen zich frequenter in België vestigen. Dit heeft tot gevolg dat rechtsverhoudingen, zowel in België als daarbuiten, meer en meer internationale raakpunten hebben. 

Dit betekent ook dat de rechtstak internationaal privaatrecht in de notariële praktijk meer en meer gewicht krijgt. 

Het internationaal privaatrecht bepaalt onder meer welke Belgische of buitenlandse raakpunten van belang zijn en in welke mate vreemd recht dan wel Belgisch recht van toepassing is. 

Dit handboek bezorgt een overzicht van de rechtsbronnen en verwijzingsregels die gelden voor rechtsverhoudingen met internationale raakpunten. In hoofdzaak verheldert het welke rechtsregels precies van toepassing zijn in concrete gevallen. 

Na enkele preliminaire toelichtingen worden in de volgorde van het Burgerlijk Wetboek diverse rechtsverhoudingen besproken die de notaris in de praktijk aantreft: het personen-en familierecht, het goederenrecht, het familiaal vermogensrecht en het verbintenissenrecht. In een laatste deel zijn onderwerpen aan de orde die buiten het burgerlijk recht vallen, namelijk rechtspersonen, de trust en insolventieregelingen. 

Het gaat om een alomvattend werk dat praktijkgericht is en modellen en formulieren omvat. 

Het Tijdschrift voor Notarissen is de langstlopende Nederlandstalige notariële reeks in België.

Via grondige doctrineartikels, (geannoteerde) recente rechtspraak en flashartikels met actuele topics, houdt de redactie van experten u permanent op de hoogte van de actuele tendensen in de diverse rechtsdomeinen die het notariaat aanbelangen.

Alle artikelen worden onderworpen aan peerreview.

Met een abonnement op Tijdschrift voor Notarissen ontvangt u jaarlijks elf goed gestoffeerde edities in de bus. De inhoud (incl. het volledige archief en de integrale arresten waarvan het papieren tijdschrift enkel een samenvatting bevat) is ook digitaal toegankelijk via de notariële databank T.Not.+.

Een jaarabonnement op T.Not. bevat:

• 11 nummers van het papieren tijdschrift T.Not.
• Content digitaal raadpleegbaar via www.tijdschriftvoornotarissen.be
• De integrale tekst van de arresten

Info over de redactie, toegang tot de bijhorende digitale platformen en een inkijkexemplaar kan u hier raadplegen.

Wenst u zich te abonneren en dit tijdschrift op een adres buiten België te ontvangen? Contacteer ons op abonnementen@diekeure.be en wij bezorgen u de prijs met aangepaste portkosten.

De nieuwste editie van dit wetboek bevat in de eerste plaats de geactualiseerde en geannoteerde tekst van het Gerechtelijk Wetboek. Daarnaast bevat het wetboek ook talrijke bijzondere wetgeving en regelgeving die essentieel is voor al wie met het procedurerecht in aanraking komt en thuis is in het gerechtelijk landschap. Denk hierbij aan de regeling inzake het gebruik der talen in gerechtszaken, de internationale arbitrage, de gerechtskosten, het notariaat, de gerechtsdeurwaarders, de balie en de justitiehuizen en juridische eerstelijnsbijstand.

De wetgeving in deze editie is bijgewerkt tot en met 21 september 2023.

Wenst u het basispakket Blauwe Wetboeken 2023-2024 te bestellen, klik hier.

FEESTBUNDEL COMITÉ VOOR STUDIE EN WETGEVING

Naar aanleiding van de honderdste verjaardag van het Comité voor Studie en Wetgeving van de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat werd een feestbundel samengesteld. Naast de gebruikelijke laudatio’s van de voorzitter van de KFBN en van de Nationale Kamer van Notarissen en een inlei0ding door de voorzitters van de beide kamers van het Comité, wordt een geschiedenis aangeboden van deze eerbiedwaardige instelling. Daarnaast is er ook een schets van het nut en de invloed van het Comité binnen de voor het notariaat belangrijke rechtstakken. De feestbundel bevat meer dan 40 bijdragen van leden van het Comité, die – ieder vanuit hun eigen specialiteit – accenten legden op het verleden en voor de toekomst van het Comité en het notariaat. Deze Feestbundel is, zoals de Debatten en Verslagen van het CSW, een zeer gediversifieerd werk. Het biedt de lezer een kijkje in de diverse aspecten van het notarieel leven en het notarieel recht. Het eerste exemplaar van dit boek verschijnt op 6 oktober 2023, de 100e verjaardag van het Comité. Het is een herinnering aan wat voorbij is en een aanzet voor wat komen gaat, de volgende honderd jaar. Ad multos annos!

FEESTBUNDEL COMITÉ VOOR STUDIE EN WETGEVING

Naar aanleiding van de honderdste verjaardag van het Comité voor Studie en Wetgeving van de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat werd een feestbundel samengesteld. Naast de gebruikelijke laudatio’s van de voorzitter van de KFBN en van de Nationale Kamer van Notarissen en een inlei0ding door de voorzitters van de beide kamers van het Comité, wordt een geschiedenis aangeboden van deze eerbiedwaardige instelling. Daarnaast is er ook een schets van het nut en de invloed van het Comité binnen de voor het notariaat belangrijke rechtstakken. De feestbundel bevat meer dan 40 bijdragen van leden van het Comité, die – ieder vanuit hun eigen specialiteit – accenten legden op het verleden en voor de toekomst van het Comité en het notariaat. Deze Feestbundel is, zoals de Debatten en Verslagen van het CSW, een zeer gediversifieerd werk. Het biedt de lezer een kijkje in de diverse aspecten van het notarieel leven en het notarieel recht. Het eerste exemplaar van dit boek verschijnt op 6 oktober 2023, de 100e verjaardag van het Comité. Het is een herinnering aan wat voorbij is en een aanzet voor wat komen gaat, de volgende honderd jaar. Ad multos annos!

Webinar opgenomen op 14/06/2023

Naar aanleiding van het verschijnen van een overzicht van (gepubliceerde) rechtspraak inzake internationaal privaatrecht op het gebied van het personen-, familie- en familiaal vermogensrecht in het Tijdschrift voor Notarissen (T.Not. 2022/nr. 12), wordt dit webinar on demand georganiseerd waarbij de auteurs enkele knelpunten uit het overzicht toelichten vanuit de diverse rechtstakken.

Het betreft bovendien een unieke samenwerking over universiteitsgrenzen en beroepsgroepen heen wat de praktijkgerichte aanpak ten goede komt. Het geheel van deze onderdelen geeft een goed beeld van de actuele stand van de Belgische rechtspraak op IPR-vlak in het domein van het personen-, familie- en familiaal vermogensrecht, onmisbaar voor de notariële praktijk. Uiteraard is er ook ruimte voorzien voor vragen.

De reeks Patrimonium beoogt een jaarlijkse stand van zaken weer te geven in het domein van het familiaal vermogensrecht, waarbij eveneens aandacht wordt geschonken aan de relevante fiscale bepalingen.

Met dit promopakket ontvangt u volgende nummers:

Patrimonium 2021 – Dit boek bevat rechtspraak, rechtsleer en wetgeving uit de periode 1 juli 2020 tot 30 juni 2021. Verder worden ook praktijkgerelateerde vragen beantwoord en komen de ontwikkelingen in buurlanden Duitsland, Frankrijk en Nederland aan bod.

Patrimonium 2022 – Deze uitgave bevat rechtspraak, rechtsleer en wetgeving uit de periode 1 juli 2021 tot 30 juni 2022. Er wordt ruim aandacht besteed aan de wet van 19 januari 2022 houdende boek 2, titel 3, “Relatievermogensrecht” en boek 4 “Nalatenschappen, schenkingen en testamenten” van het Burgerlijk Wetboek. Verder worden ook hier praktijkgerelateerde vragen beantwoord en komen de ontwikkelingen in Engeland, Wales, Frankrijk en Nederland aan bod.

De reeks Patrimonium beoogt een jaarlijkse stand van zaken weer te geven in het domein van het familiaal vermogensrecht waarbij eveneens aandacht wordt geschonken aan de relevante fiscale bepalingen. Patrimonium 2022 vormt het zeventiende boekdeel van deze reeks.

Het eerste deel van dit praktische boek bevat een kroniek rechtspraak en rechtsleer. Patrimonium 2022 beslaat de periode van 1 juli 2021 tot 30 juni 2022. Het tweede deel geeft een overzicht van nieuwe wetgeving en hangende wetsvoorstellen. Er wordt ruim aandacht besteed aan de wet van 19 januari 2022 houdende boek 2, titel 3, “Relatievermogensrecht” en boek 4 “Nalatenschappen, schenkingen en testamenten” van het Burgerlijk Wetboek. In het derde deel worden zes actuele en voor de praktijk relevante vragen beantwoord. In het vierde deel worden de recente ontwikkelingen in de ons omringende landen geanalyseerd. In Patrimonium 2022 komen Engeland en Wales, Frankrijk en Nederland aan bod. Bij wijze van epiloog worden ten slotte enkele beschouwingen over de codificatie van het familiaal vermogensrecht geformuleerd.

Patrimonium 2022 is naast een wetenschappelijk hoogstaand werk ook een handig en exhaustief werkinstrument voor de rechtsbeoefenaar.

Analyse van verplichtingen en risico’s  

Notarissen spelen een belangrijke rol bij het beheer van vermogen. Daarbij moeten zij ook rekening houden met witwassen, m.a.w. vermogensrechtelijk transacties met betrekking tot illegale vermogensvoordelen. Illegale vermogensvoordelen is een bijzonder breed begrip geworden. Vermogensvoordelen zijn immers niet alleen illegaal als ze voortkomen uit ‘klassieke’ misdrijven (zoals drughandel of cybercriminaliteit), maar ook wanneer zij voortkomen uit fiscale, sociale en economische of financiële misdrijven. De notaris loopt hierdoor vaker dan ooit het risico om– tegen wil en dank – te worden ingeschakeld in een witwastransactie.

Witwassen is om die reden voor het notariaat een prominent aanwezig risico. Niet alleen omdat notarissen hoogoplopende boetes riskeren wegens het niet naleven van op hen rustende verplichtingen in het preventieve luik. Ook omdat zij als strafrechtelijke deelnemer al eens in het vizier van een strafonderzoek dreigen te komen. Het risico ligt immers niet zelden in de hindsight bias, waarbij later verworven inzichten als evident worden aanzien en de concrete context helemaal uit het oog wordt verloren.

De strafrechtelijke risico’s inzake witwassen zijn zonder meer te managen. Een scrupuleuze naleving van de preventieve witwasverplichtingen is hierbij noodzakelijk. Dankzij een doorgedreven kennis kunnen eventuele valkuilen tijdig worden ontwaard. Het principe ‘herhaling is de moeder van alle wijsheid’ eendachtig, is het dus geen overbodige luxe om nog eens stil te staan bij het preventieve en repressieve luik van witwassen, en dit vanuit het perspectief van het notariaat. Risico’s beheersen impliceert nu eenmaal een voldoende inzicht in de materie. Opleiding en training is ook in het kader van de preventie tegen witwassen een belangrijk sluitstuk.

De docent zal tijdens deze vorming stilstaan bij de verplichtingen van notarissen inzake witwassen, alsook de strafrechtelijke risico’s in geval van vervolging blootleggen.

De reeks Patrimonium beoogt een jaarlijkse stand van zaken weer te geven in het domein van het familiaal vermogensrecht, waarbij eveneens aandacht wordt geschonken aan de relevante fiscale bepalingen. Patrimonium 2021 vormt het zestiende boekdeel van deze reeks.

Het eerste deel van dit praktische boek bevat een kroniek rechtspraak en rechtsleer. Patrimonium 2021 beslaat de periode 1 juli 2020 tot 30 juni 2021. Het tweede deel geeft een overzicht van nieuwe wetgeving en hangende wetsvoorstellen. In het derde deel worden tien actuele en voor de praktijk relevante vragen beantwoord. In het vierde deel worden de recente ontwikkelingen in de ons omringende landen geanalyseerd. In Patrimonium 2021 komen Duitsland, Frankrijk en Nederland aan bod. Bij wijze van epiloog worden ten slotte enkele beschouwingen over schenken en nalaten aan goede doelen in Vlaanderen geformuleerd.

Patrimonium 2021 is naast een wetenschappelijk hoogstaand werk ook een handig en exhaustief werkinstrument voor de rechtsbeoefenaar.

In december 2020 moest de faculteit Rechten van de Universiteit Hasselt, veel te vroeg, afscheid nemen van prof. dr. Nan Torfs.

Het voorbije jaar kreeg de idee van een boek waarmee de faculteit haar in dankbaarheid zou gedenken concreet vorm. Vele collega’s en vrienden waren graag bereid om een bijdrage te schrijven voor het Huldeboek dat nu voorligt. Zij behandelen in hun teksten onderwerpen die nauw aansluiten bij het wetenschappelijk onderzoek van Nan Torfs. De subtitel voor deze publicatie luidt dan ook Perspectieven op familie en vermogen.

De bijdragen werden gegroepeerd binnen volgende thema’s:

1. het statuut van pensioenen en levensverzekeringen in het familievermogensrecht;
2. het statuut van werk in gezins- en familieverband in het familievermogensrecht;
3. raakvlakken tussen familievermogensrecht en ondernemingsrecht;
4. alimentatierecht vanuit genderperspectief;
5. huwelijkscontracten, samenlevingscontracten en testamenten in de notariële praktijk.

In december 2020 moest de faculteit Rechten van de Universiteit Hasselt, veel te vroeg, afscheid nemen van prof. dr. Nan Torfs.

Het voorbije jaar kreeg de idee van een boek waarmee de faculteit haar in dankbaarheid zou gedenken concreet vorm. Vele collega’s en vrienden waren graag bereid om een bijdrage te schrijven voor het Huldeboek dat nu voorligt. Zij behandelen in hun teksten onderwerpen die nauw aansluiten bij het wetenschappelijk onderzoek van Nan Torfs. De subtitel voor deze publicatie luidt dan ook Perspectieven op familie en vermogen.

De bijdragen werden gegroepeerd binnen volgende thema’s:

1. het statuut van pensioenen en levensverzekeringen in het familievermogensrecht;
2. het statuut van werk in gezins- en familieverband in het familievermogensrecht;
3. raakvlakken tussen familievermogensrecht en ondernemingsrecht;
4. alimentatierecht vanuit genderperspectief;
5. huwelijkscontracten, samenlevingscontracten en testamenten in de notariële praktijk.

Onroerende publiciteit neemt een centrale rol in het vermogensrecht. Dit is namelijk onderliggend aan tal van vermogensrechtelijke basisbeginselen. Toch krijgt dit onderwerp relatief weinig aandacht in vergelijking met andere vermogensrechtelijke leerstukken.

Dit proefschrift plaatst de onroerende publiciteit vanuit vermogensrechtelijke invalshoek op de voorgrond. Ook het praktisch-beleidsmatige aspect - waar dit relevant is voor de vermogensrechtelijke rol van de onroerende publiciteit - komt hierbij aan bod.

Hoewel de aandacht van dit proefschrift vooral gaat naar de onroerende registerpubliciteit, worden ook andere vormen van onroerende publiciteit kort vermeld en krijgen deze waar nodig meer aandacht. In dit boek komt niet elk onroerende-publiciteitsstelsel ter wereld even diepgaand aan bod. Nadat een globaal perspectief wordt ingenomen om een algemeen toepasbare typologie te ontwikkelen, worden een aantal concrete stelsels geselecteerd om uitgebreider onderzoek op te verrichten: het Belgische, Franse, Nederlandse en Duitse recht.

Dit boek bevat:

• een diepgaande omschrijving van de onroerende publiciteit in het vermogensrecht;
• een overzicht van de (rechts)historische ontwikkeling van de onroerende publiciteit;
• een selectie van rechtsstelsels waarvan de onroerende publiciteit diepgravend wordt bestudeerd om deze aldus in de ontwikkelde typologie in te passen;
• een evaluatie van de onroerende publiciteit aan de hand van een aantal klassiek in dit verband genoemde rechtsbeginselen: het nemo plus-beginsel, het vertrouwensbeginsel, het toerekenbaarheidsbeginsel, het rechtszekerheidsbeginsel en het economische-efficiëntiebeginsel.
• een normatieve beoordeling van onroerende publiciteit.
   

"Het is een mooie, fundamentele studie geworden. In vijf delen (na een inleidend deel) schetst hij de onroerende registerpubliciteit in het vermogensrecht, de historische achtergrond, het positieve recht van de onroerende registerpubliciteit, hoe de stelsels van onroerende registerpubliciteit geëvalueerd kunnen worden aan de hand van diverse beginselen en eindigt hij met een normatieve beoordeling. Hij doet dit rechtsvergelijkend. Naast het Belgische recht onderzoekt hij Frans, Nederlands en Duits recht."

VAN DE VOORDE J., [Boekbespreking], TPR 2022/3, 1223-1224.

Raadpleeg de volledige recensie

"Deze Leuvense dissertatie (...) is zonder meer het vermelden waard. Het boek gaat over registerpubliciteit bij onroerende objecten en heeft als ambitieuze vraag: welk rechtssysteem is het beste? (...) Aan de hand van een analyse van Belgisch, Frans, Duits en Nederlands recht en de spiegeling daarvan aan de verschillende beginselen én een rechtseconomische inbedding, luidt de conclusie van het boek kort gezegd dat een stelsel van publiciteit beter is dan een stelsel zonder publiciteit en dat een stelsel dat het aktebewaringssysteem, een hybride stelsel en een niet-gefragmenteerd register combineert, de beste papieren heeft." 

VAN BOOM W.H.,  [Boekbespreking], NTBR 203/4, 29.

Raadpleeg de volledige recensie

Technologie voor en door het notariaat van de 21ste eeuw

Dit boek vormt de synthetische neerslag van het onderzoek dat de auteur de afgelopen jaren heeft verricht binnen het domein van recht en technologie, waarbij steeds bijzonder aandacht is uitgegaan naar het Latijnse notariaat in het algemeen en het Belgische notariaat in het bijzonder.

De auteur bespreekt meer specifiek de rol die technologische innovatie speelt in het hedendaagse notariaat en kan spelen in de toekomst. Daarbij wordt getracht om steeds het evenwicht te bewaren tussen juridische en notariële informatie, enerzijds, en technologische informatie, anderzijds.

Tijdens dit boeiende webinar focust spreker Gerd Verschelden naar aanleiding van de verschijning van zijn nieuwe handboek op recente wetgeving waaronder de wet van 31 juli 2020 (Potpourri XI) en een selectie van rechtspraak met groot belang voor de praktijk.

Een greep uit de behandelde topics:

• in het personenrecht wordt ingegaan op: levenloos geboren kinderen, vaak vergeten maar nuttig overgangsrecht in verband met de dubbele familienaam, het gedinginleidend stuk voor het verhaal bij de familierechtbank tegen de weigering tot voornaams- of familienaamsverandering en ontwikkelingen inzake de geslachtsregistratie;
   
• in het familierecht komt de frauduleuze vaststelling van vaderschap aan bod; naast de meest recente rechtspraak van het Grondwettelijk Hof in afstammingszaken is er ook nog vrij onbekende cassatierechtspraak inzake de ouderlijke toestemmingsweigering tot adoptie en de gemeenrechtelijke familiale onderhoudsverplichting; u krijgt een analyse van onuitgegeven feitenrechtspraak inzake het verhaalsrecht van het OCMW op onderhoudsplichtige familieleden voor kosten van maatschappelijke dienstverlening en leefloon en een overzicht van de belangrijkste cassatiearresten inzake kinderalimentatie en verblijfsregelingen;
   
• in het relatievermogensrecht is er onder meer vernieuwende rechtspraak van het Hof van Cassatie inzake (het recht op en het bewijs van) vergoedingen in het wettelijk huwelijksvermogensstelsel en inzake ongerechtvaardigde verrijking in de context van feitelijke samenwoning, maar ook nieuwe regelgeving over de geldigheidsduur van de voorlopige maatregelen na beëindiging van de wettelijke samenwoning, naast interessante feitenrechtspraak over het contactrecht van ex-partners met hun huisdieren.