Duik in de klimaatverandering met Isaac
Afgelopen weken werden we in de actualiteit geconfronteerd met enkele natuurrampen. Door die rampen met je leerlingen te bespreken, maak je hen bewuster van de huidige milieuproblematiek. Onze blended methode Isaac-aardrijkskunde voorziet jou van het nodige (digitale) lesmateriaal over milieueducatie in het secundair onderwijs.
Steeds meer natuurverschijnselen
Hevige regenval met overstromingen tot gevolg in de Westhoek, een aangespoelde orka in de Panne, allesverwoestende aardbevingen in Marokko en actieve vulkanen in IJsland. Het zijn maar enkele voorbeelden van de natuurverschijnselen waar we de laatste tijd vaker mee in aanraking komen.
Een web van vragen
Wat zijn de voornaamste oorzaken? Hoe belangrijk is het om jouw leerlingen daarvan op de hoogte te brengen? Hoe ziet de toekomst eruit? Hoe haal je dergelijke onderwerpen aan in je lessen? Het zijn veelvoorkomende vragen die ongetwijfeld bij jou als leerkracht door je hoofd zinderen.
Hoe kunnen we de natuurrampen verklaren?
De rampen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en hebben heel wat gemeenschappelijke factoren en oorzaken.
Het aanspoelen van dieren
De voornaamste oorzaken van het aanspoelen van zoogdieren zijn: de visserij, chemische of plasticvervuiling, aanvaringen met schepen en een tekort aan voedsel. Daarnaast spoelen dieren vaak aan doordat ze verdwaald raken tijdens een zoektocht naar een rustige omgeving, omwille van akoestische vervuiling. Dat type vervuiling komt voor wanneer geluiden van zaken zoals boorplatformen en (militaire) sonar de geluidsgolven die zoogdieren produceren (om zich te oriënteren, prooien op te sporen, te communiceren, obstakels in te schatten …) verstoren. Die storende geluiden desoriënteren, verwarren of verschrikken de dieren, die hierdoor de neiging hebben om zich te herlokaliseren. De dieren komen bijgevolg terecht in ongekende en ondiepe wateren waar ze in de problemen kunnen komen.
Extreme neerslag en overstromingen
De klimaatverandering werkt de overmatige regenval in de hand. Door de opwarming van de aarde stijgt de temperatuur en is het vaker droog. Warmere lucht kan meer waterdamp bevatten en dus ook grotere buien veroorzaken. Wanneer de temperatuur met een graad stijgt, kan de atmosfeer 7% meer water vasthouden en dus 7% meer extreme neerslag en regenintensiteit tot gevolg hebben. Daardoor krijgen we langere perioden zonder regen, maar als het dan regent, valt er meteen heel veel regen. Meer neerslag zorgt bovendien voor meer overstromingen. Die hevige regen in combinatie met de stijgende zeespiegel door smeltende gletsjers, maakt het risico op overstromingen nog een pak groter.
Aardbevingen en vulkaanuitbarstingen
De klimaatverandering heeft volgens geologen niet alleen een impact boven het aardoppervlak, maar ook eronder. Volgens hen is er een duidelijk verband tussen neerslaghoeveelheden en seismische activiteit. Of een vulkaan uitbarst, hangt namelijk vooral af van de druk. Hoe lager die druk, hoe lager het smeltpunt waarbij gesteenten in de vulkaan zoals magma smelten en bijgevolg in beweging komen en een vulkaanuitbarsting kunnen veroorzaken. Extreme regenbuien dragen bij tot dat proces doordat ze aardverschuivingen kunnen uitlokken, die delen van de vulkaan doen wegglijden en zo de druk doen verlagen. Het gevaar op aardbevingen en vulkaanuitbarstingen wordt daardoor groter. Als de voorspelde regenbuien en hun intensiteit toenemen, kunnen ze dus wel degelijk leiden tot meer seismische gebeurtenissen.
Wat met de toekomst?
We kunnen bijna met zekerheid zeggen dat natuurrampen steeds vaker zullen voorkomen omdat de aarde blijft opwarmen. Maar alles hangt af van de snelheid waarmee die temperatuur stijgt en de initiatieven die genomen worden om dit tegen te gaan. Net daarom is het zo belangrijk om in te zetten op milieu-educatie in jouw lessen. Kennis is macht, en jouw leerlingen voorzien van de nodige kennis kan hen stimuleren om bewuster om te gaan met de wereld waarin ze leven en bij te dragen aan een toekomst met minder natuurrampen. De rampen kort aanhalen in je lessen is niet voldoende. Betrek je leerlingen, ga in discussie, laat hen zelf op zoek gaan naar oorzaken en oplossingen. Kortom: ga voor een praktische toepassing van de actualiteit in jouw lessen.
Milieu-educatie met Isaac
De blended methode Isaac-aardrijkskunde besteedt veel aandacht aan duurzaamheid en ecologie. De methode voorziet jouw leerlingen van de nodige kennis om verantwoord te leren omgaan met hun omgeving. Duurzaamheid en de klimaatverandering worden over de graden heen op diverse manieren behandeld. Vooral in de eerste graad gaat de methode dieper in op natuurrampen, het klimaat, weer- en windkracht, aardbevingen, regen …
Ervaar een aardbeving
Isaac-aardrijkskunde voorziet jou van heel wat leuke, motiverende digitale tools: miniwebsites, digitale oefeningen én simulaties. Behandel jij natuurrampen en meer specifiek aardbevingen in jouw lessen? Met de simulatietool van Isaac-aardrijkskunde ontdekken jouw leerlingen de gevolgen van aardbevingen. Ze observeren verschillende uitkomsten, afhankelijk van de soort beweging van de tektonische platen, het type platen en de magnitude.