Onvoorziene omstandigheden

2019
Samoy Ilse, Stijns Sophie
De macht van verwachtingen: als ik dat had geweten…

Na de totstandkoming van de overeenkomst komen contractpartijen vaak in aanraking met onvoorzien(bar)e omstandigheden die tot gevolg hebben dat het oorspronkelijke contractuele kader fundamenteel verandert en niet meer in lijn ligt met de oorspronkelijke verwachtingen. Door de huidige onzekere economische en financiële omgeving is dit vandaag een veel voorkomend probleem. De hoofdfiguur die in deze context verschijnt, is imprevisie. Deze rechtsfiguur wordt echter in het Belgische verbintenissenrecht tot op vandaag niet algemeen aanvaard. Dit heeft als gevolg dat de Belgische rechtspraak op zoek gaat naar allerhande rechtsfiguren om bij het opduiken van onvoorzienbare omstandigheden gevolg te geven aan de verwachtingen van partijen. Deze alternatieve pistes zijn: de verruimde interpretatie van overmacht, de matigende/aanvullende werking van de goede trouw, het verval wegens het verdwijnen van de subjectieve oorzaak en de clausula rebus sic stantibus.
 
De auteur neemt in een eerste deel de imprevisieleer onder de loep op basis van een externe, functionele rechtsvergelijking met het Nederlandse en het Duitse recht. In een tweede deel onderzoekt de auteur aan de hand van een interne rechtsvergelijking of de alternatieve denksporen geschikt zijn om de verwerping van de imprevisieleer in het Belgische contractenrecht te ondervangen. De focus ligt daarbij op de werking en de rechtsgevolgen van de matigende werking van de goede trouw en het verval wegens het verdwijnen van de subjectieve oorzaak.

Uit dit onderzoekt blijkt dat zowel de matigende werking van de goede trouw en het verval wegens het verdwijnen van de subjectieve oorzaak naar hun toepassingsvoorwaarden en rechtsgevolgen breed genoeg zijn om de gevallen van imprevisie te kunnen incorporeren. Daaruit vloeit voort dat naar de toekomst toe een praktisch onderzoek relevant is dat analyseert in welke concrete factoren de rechter rechtsgevolgen kan verbinden aan de gewijzigde omstandigheden. Als toemaatje geeft de auteur een aanzet voor dit verder onderzoek.
 
Het onderzoek is een masterscriptie geschreven tijdens academiejaar 2016-2017 onder promotorschap van Prof. dr. Sophie Stijns.

49

Beschikbaar
Auteurs
Editors : Samoy Ilse, Stijns Sophie
Auteurs : Demaré Géraldine
Domein : Recht
Bestelcode : 202182406
Jaar : 2019
Type : Boek
Aantal pagina's : 139
ISBN : 9789048633944
Onderdeel van de reeks : Instituut voor verbintenissenrecht

INLEIDING

DEEL I. DE IMPREVISIELEER

HOOFDSTUK 1. INLEIDING

HOOFDSTUK 2. DEFINITIE

HOOFDSTUK 3. ONDERSCHEID MET OVERMACHT

HOOFDSTUK 4. HOUDING WETGEVER TEN OPZICHTE VAN DE IMPREVISIELEER

HOOFDSTUK 5. TOEPASSINGSVOORWAARDEN

HOOFDSTUK 6. RECHTSGEVOLGEN VAN DE IMPREVISIELEER

HOOFDSTUK 7. TUSSENBESLUIT

DEEL II. KORTE SCHETS VAN DE ALTERNATIEVE DENKSPOREN UIT HET BELGISCHE RECHT

HOOFDSTUK 1. VERRUIMDE INTERPRETATIE VAN OVERMACHT

HOOFDSTUK 2. DE MATIGENDE EN AANVULLENDE FUNCTIE VAN DE GOEDE TROUW

HOOFDSTUK 3. VERVAL WEGENS VERDWIJNEN VAN DE OORZAAK

HOOFDSTUK 4. CLAUSULA REBUS SIC STANTIBUS

DEEL III. EVALUATIE VAN DE ALTERNATIEVE RECHTSFIGUREN EN DE ROL VAN VERSCHILLENDE FACTOREN

HOOFDSTUK 1. VERGELIJKING VAN VERSCHILLENDE RECHTSFIGUREN

HOOFDSTUK 2. DE ROL VAN VERSCHILLENDE FACTOREN

BESLUIT

BIBLIOGRAFIE

BIJLAGE

Download hier de volledige inhoudstafel.

De macht van verwachtingen: als ik dat had geweten…

Na de totstandkoming van de overeenkomst komen contractpartijen vaak in aanraking met onvoorzien(bar)e omstandigheden die tot gevolg hebben dat het oorspronkelijke contractuele kader fundamenteel verandert en niet meer in lijn ligt met de oorspronkelijke verwachtingen. Door de huidige onzekere economische en financiële omgeving is dit vandaag een veel voorkomend probleem. De hoofdfiguur die in deze context verschijnt, is imprevisie. Deze rechtsfiguur wordt echter in het Belgische verbintenissenrecht tot op vandaag niet algemeen aanvaard. Dit heeft als gevolg dat de Belgische rechtspraak op zoek gaat naar allerhande rechtsfiguren om bij het opduiken van onvoorzienbare omstandigheden gevolg te geven aan de verwachtingen van partijen. Deze alternatieve pistes zijn: de verruimde interpretatie van overmacht, de matigende/aanvullende werking van de goede trouw, het verval wegens het verdwijnen van de subjectieve oorzaak en de clausula rebus sic stantibus.
 
De auteur neemt in een eerste deel de imprevisieleer onder de loep op basis van een externe, functionele rechtsvergelijking met het Nederlandse en het Duitse recht. In een tweede deel onderzoekt de auteur aan de hand van een interne rechtsvergelijking of de alternatieve denksporen geschikt zijn om de verwerping van de imprevisieleer in het Belgische contractenrecht te ondervangen. De focus ligt daarbij op de werking en de rechtsgevolgen van de matigende werking van de goede trouw en het verval wegens het verdwijnen van de subjectieve oorzaak.

Uit dit onderzoekt blijkt dat zowel de matigende werking van de goede trouw en het verval wegens het verdwijnen van de subjectieve oorzaak naar hun toepassingsvoorwaarden en rechtsgevolgen breed genoeg zijn om de gevallen van imprevisie te kunnen incorporeren. Daaruit vloeit voort dat naar de toekomst toe een praktisch onderzoek relevant is dat analyseert in welke concrete factoren de rechter rechtsgevolgen kan verbinden aan de gewijzigde omstandigheden. Als toemaatje geeft de auteur een aanzet voor dit verder onderzoek.
 
Het onderzoek is een masterscriptie geschreven tijdens academiejaar 2016-2017 onder promotorschap van Prof. dr. Sophie Stijns.

Anderen bekeken ook

Blijf op de hoogte van relevante informatie, recente publicaties en opleidingen.
Schrijf u in op onze nieuwsbrief.

Nieuwsberichten

Blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en nieuwe updates.