Themis 116 – Publiekrecht

Het zogenaamde Instrumentendecreet beroert al een aantal jaren de juridische gemoederen. De term "Instrumentendecreet" is de roepnaam geworden van het ontwerp van decreet betreffende het realisatiegerichte instrumentarium, dat na een lange en moeizame voorbereiding op 24 januari 2020 in het Vlaams Parlement werd ingediend.

In de media wordt het Instrumentendecreet vaak in één adem genoemd met de betonstop en de daaraan verbonden vergoedingen. Maar het Instrumentendecreet omvat veel meer dan dat. Hoewel het nog in de steigers staat, acht Themis Publiekrecht het zinvol in te gaan op een aantal opvallende onderdelen van het ontwerp van decreet.

In de eerste bijdrage schetst Stijn Verbist de doelstelling van het instrumentendecreet en de moeizame totstandkoming ervan. Zij gidsen ons doorheen het Vlaams "instrumentendoolhof" en gaan ook nader in op het vrijgavebesluit inzake woonreservegebieden.

Welk is het instrument dat bij jou past? Claire Buggenhoudt helpt u bij de keuze en de motivering daarvan. Het Instrumentendecreet introduceert immers een versterkte motiveringsplicht wat betreft de keuze van het instrument en de combinatie van instrumenten. Een correcte keuze én een correcte motivering ervan worden essentiële vraagstukken voor de toepassing van het Instrumentendecreet.

Tot de instrumenten behoorden aanvankelijk ook de activiteitencontracten en -convenanten. Dat zijn vormen van beleidsovereenkomsten die zich bevinden op de snijlijn van publiek- en privaatrecht. Steven Verbeyst maakt u wegwijs in de problematiek van de overeenkomst met verordenende kracht, geïllustreerd aan de hand van de activiteitencontracten en -convenanten.

Afsluiten doen we met één van de meest heikele punten van het Instrumentendecreet, de vergoedingsregeling. "Show me the money" luidt de titel van de bijdrage van Jonas Voorter, die het Instrumentendecreet in wording toetst aan de grondwettelijke eigendomsbescherming en het beginsel van de gelijkheid van de burgers voor de openbare lasten.